GIỚI THIỆU CHUNG
Trong khuôn khổ phân tích tác động của BĐKH đến nông nghiệp (trồng trọt) Việt Nam, đề xuất các biện pháp thích ứng và chính sách giảm thiểu đã đề cập đến những nội dung sau đây:
(i) Đánh giá thực trạng và lượng hóa những tác động tiềm năng của BĐKH đến nông nghiệp ở trên thế giới và Việt Nam;
(ii) Đề xuất các biện pháp thích ứng với các kịch bản BĐKH trong sản xuất nông nghiệp;
(iii) Đề xuất các chính sách, đầu tư nông nghiệp và kế hoạch hành động ứng phó với BĐKH, nhất là lồng ghép BĐKH vào kế hoạch phát triển Nông nghiệp và Nông thôn.
PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
(1) Tính toán thiệt hại do thiên tai, hạn hán, lũ lụt
Chi phí xã hội do thiên tai đối với lĩnh vực nông nghiệp được ước tính theo công thức sau:
(1)
Chi phí thiệt hại do thiên tai (Dd) sẽ bao gồm:
ai: giá trị thiệt hại của cây trồng do thiên tai bao gồm các lúa, ngô, hoa màu, mạ, mía, cây ăn quả, v.v.,..
fi giá trị thiệt hại do thiên tai đến số lượng và chất lượng nông sản;
Ri giá trị thiệt hại đến chăn nuôi như gia súc chết, gia cầm chết;
Zi các giá thị thiệt hại khác đến nông nghiệp.
Cơ sở dữ liệu để đánh giá thiệt hại do thiên tai dựa vào nguồn số liệu của Bộ Nông nghiệp và PTNT, cơ cấu chi phí xã hội do thiên tai, hạn hán.
(2) Tính toán thiệt hại do mất đất sản xuất dựa theo kịch bản nước biển dâng
Thiệt hại do mất đất sản xuất nông nghiệp (li) được ước tính dựa trên có sở diện tích đất bị mất và năng suất cây trồng tương đương tại vùng đất bị mất (áp dụng tính theo phương pháp thay thế), theo công thức:
(2)
Si diện tích đất bị mất do BĐKH dựa theo các kịch bản;
Y là năng suất cây trồng tương đương (lúa được tính là cây trồng thay thế dựa theo tính phổ biến và chiếm ưu thế của vùng) tại vùng đất bị mất do tác động của BĐKH. Năng suất lúa bình quân năm 2008 được lấy làm chi phí thay thế.
P giá lúa hiện tại tại vùng nghiên cứu.
(3) Tính toán thay đổi sản lượng do thay đổi tiềm năng năng suất dựa theo kịch bản về BĐKH
Thay đổi giá trị sản lượng cây trồng y (Vy) được tính dựa trên cơ sở thay đổi năng suất, diện tích và giá tại thời điểm hiện tại trong điều kiện có biến đổi khí hậu theo công thức sau:
(3)
Trong đó:
Yp là tiềm năng năng suất cây trồng khi có sự tác động của BĐKH. Yp được tính dựa trên cơ sở dự báo bằng mô hình hóa khi đưa các yếu tố khí hậu theo ngày, các yếu tố về năng suất, giống cây trồng, điều kiện đất đai, xã hội, trình độ dân trí và điều kiện canh tác tại vùng lựa chọn. Yp được sử dụng trong báo cáo này dựa vào kết quả mô hình hóa của Bộ môn Mô hình hóa và Cơ sở dữ liệu, Viện Môi trường Nông nghiệp và được ước lượng bằng phần mềm WOFOST. Yp được ước lượng cho giai đoạn 2030 và 2050, dựa theo kịch bản trung bình (B1).
YBL năng suất cây trồng thực tế được ước tình dựa trên quan sát thực tế trong khoảng thời gian xác định;
Sc diện tích gieo trồng từng loại cây trồng tại các vùng sinh thái khác nhau;
P giá cây trồng tại thời điểm hiện tại;
(4) Tính toán lợi ích từ ứng dụng các cây trồng mới thích ứng với BĐKH (Brt)
Lợi ích từ ứng dụng các cây trồng mới thích ứng với BĐKH, Brt, được tính toán dựa trên gia tăng về năng suất một loại cây trồng t nào đó tại thời điểm xác định và được tính theo công thức sau:
(4)
Trong đó:
(Si – S0) là sự thay đổi về diện tích của cây trồng trong khoảng thời gian xác định,
(Yi-Y0) là sự thay đổi về năng suất thu hoạch bình quân cây trồng trên diện tích đó;
P là giá bán của sản phẩm cây trồng đó tại thời điểm hiện tại;
Nguồn: http://occa.mard.gov.vn